Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

nervo aptare sagittas V

  • 1 nervus

    nervus, i, m. [root snar-; Old Germ. snara, a snare; Gr. neuron; cf. parvus and pauros], a sinew, tendon, nerve.
    I.
    Lit.:

    his adde nervos, a quibus artus continentur,

    Cic. N. D. 2, 55, 139:

    hoc nervos confirmari putant,

    Caes. B. G. 6, 20:

    nervus qui platys appellatur,

    Plin. 26, 8, 58, § 90:

    hic primum nervos et venas expressit (of Pythagoras the painter),

    id. 34, 8, 19, § 59:

    nervorum contractio,

    Sen. Ep. 66, 40: nervi quos tenontas Graeci appellant, Cels. 8, 1:

    condamus alter alterum in nervum bracchialem,

    let us embrace, Plaut. Poen. 5, 4, 99.—
    B.
    Transf.
    1.
    I. q. membrum virile, Hor. Epod. 12, 19; Juv. 10, 205; 9, 35; pl. nervi, Petr. 131, §§ 4 and 6.—
    2.
    A string of a musical instrument:

    omnes voces, ut nervi in fidibus, ita sonant, ut, etc.,

    Cic. de Or. 3, 57, 216:

    cotidiano cantu vocum et nervorum et tibiarum tota vicinitas personat,

    id. Rosc. Am. 46, 134; Verg. A. 9, 776; Hor. C. 3, 11, 4.—
    3.
    A bowstring: reciproca tendens nervo equino concita tela, Att. ap. Varr. L. L. 7, § 80 Müll. (Trag. Rel. p. 176 Rib.): nervoque obversus equino Contendit telum, Verg. A. 9, 622:

    nervo aptare sagittas,

    id. ib. 10, 131:

    erumpit nervo pulsante sagitta,

    id. G. 4, 313; so Val. Fl. 6, 376; 1, 437; Luc. 7, 141.—
    b.
    A bow:

    aliquem fallere nervo,

    Val. Fl. 3, 182.—
    4.
    The leather with which shields were covered:

    scuta nervo firmata,

    Tac. A. 2, 14; Sil. 4, 293.—
    5.
    A thong with which a person was bound, Plaut. Curc. 5, 3, 11; Veg. Mil. 4, 9.—
    6.
    The cords or wires by which a puppet is moved:

    duceris ut nervis alienis mobile lignum,

    Hor. S. 2, 7, 82.—
    7.
    A fetter: nervum appellamus etiam ferreum vinculum, quo pedes impediuntur: quamquam Plautus eo etiam cervices vinciri ait: Perfidiose captus edepol nervo cervices probat, Paul. ex Fest. p. 165 Müll.: VINCITO AVT NERVO, AVT COMPEDIBVS, Lex XII. Tab. ap. Gell. 20, 1: in nervo atque compedibus aetatem agunt, Cato ap. Gell. 11, 18, 18; cf. Plaut. As. 3, 2, 5:

    posuit in nervo pedes meos,

    Vulg. Job, 33, 11.—
    b.
    A prison:

    in nervum aliquem rapere,

    Plaut. Capt. 5, 3, 45:

    in nervo jacebis,

    id. Curc. 5, 3, 40; cf. id. Capt. 3, 5, 71:

    vereor ne istaec fortitudo in nervum erumpat denique,

    will lay you by the heels, bring you into durance, Ter. Phorm. 2, 2, 10; 4, 4, 15:

    eximere de nervo aliquem,

    Liv. 6, 15, 9:

    misit in nervum,

    Vulg. Jer. 20, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Nerve, vigor, force, power, strength:

    digna res est ubi tu nervos intendas tuos,

    Ter. Eun. 2, 3, 20:

    onus... dignum, in quo omnes nervos aetatis industriaeque meae contenderem,

    Cic. Verr. 1, 12, 35:

    omnibus nervis mihi contendendum est, ut, etc.,

    id. ib. 2, 3, 56, §

    130: opibus ac nervis ad perniciem suam uti,

    Caes. B. G. 1, 20; Cic. Phil. 5, 12, 32:

    nervi belli pecunia,

    id. ib. 5, 2, 5:

    vectigalia nervos esse rei publicae,

    id. Imp. Pomp. 7, 17:

    legionum nervos incidere,

    id. Phil. 12, 3, 8:

    poëtae molliunt animos, nervos omnes virtutis elidunt,

    id. Tusc. 2, 11, 27:

    video, fore nervis opus sapientiāque tuā,

    id. Fam. 3, 10, 1:

    loci inhaerentes in nervis causarum,

    intimately connected with them, id. de Or. 3, 27, 106:

    nervi conjurationis,

    the leaders, Liv. 7, 39, 6.—
    B.
    In partic., of expression, force, energy:

    horum oratio neque nervos, neque aculeos oratorios ac forenses habet,

    Cic. Or. 19, 62; cf. id. de Or. 3, 21, 80:

    nervi in dicendo,

    id. ib. 2, 22, 91:

    sectantem levia nervi Deficiunt,

    Hor. A. P. 26.

    Lewis & Short latin dictionary > nervus

  • 2 nervus

    ī m.
    1) жила, сухожилие ( nervi a quibus artus continentur C)
    3) струна ( nervos pellere C); pl. струнный инструмент
    5) тетива ( nervo aptare sagittas V); перен. лук
    6) шкура, кожа (обтягивающая щит) T, Sil
    7) ремень, путы, оковы (nervo vinctus Pl; in nervo atque compedibus aetatem agere Cato); перен. темница, тюрьма ( in nervis teneri L)
    8) сила, крепость, мощь (omnibus nervis contendendum est C; nervi oratorii C)
    9) движущая сила, ведущее начало (nervi conjurationis L; nervi belli — pecunia infinita C)

    Латинско-русский словарь > nervus

  • 3 sagitta

    săgitta, ae, f. [root sagh-; v. sagio].
    I.
    An arrow, shaft, bolt (freq. in prose and poetry; cf.:

    telum, jaculum): cum arcum mihi et pharetram et sagittas sumpsero,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99:

    confige sagittis fures thesaurarios,

    id. Aul. 2, 8, 25; Cic. Ac. 2, 28, 89; id. N. D. 2, 50, 126 al.:

    missiles,

    Hor. C. 3, 6, 16:

    celeres,

    id. ib. 3, 20, 9 et saep.:

    sagittā Cupido cor meum transfixit,

    Plaut. Pers. 1, 1, 25; Lucr. 4, 1278; Tib. 2, 1, 81; Hor. C. 2, 8, 15; 1, 27, 12:

    sagittam conicere,

    Verg. A. 4, 69:

    nervo aptare sagittas,

    id. ib. 10, 131; Ov. M. 8, 380:

    savii sagittis per cussus est,

    Plaut. Trin. 2, 1, 16 (but the better reading is: ejus saviis perculsus).—
    II.
    Meton., of things of a like form.
    A.
    The extreme thin part of a vine-branch or shoot, Col. 3, 10, 22; 3, 17, 2; Plin. 17, 21, 35, § 156. —
    B.
    The herb arrow-head, Plin. 21, 17, 68, § 111.—
    C.
    In late Lat., an instrument for letting blood, a lancet, Veg. 1, 22, 4; 1, 25, [p. 1617] 5; 1, 43, 3, etc.—
    D.
    Sagitta, a constellation, the Arrow, Hyg. Astr. 2, 15; 3, 14; Cic. Arat. 382; Col. 11, 2, 21; Plin. 17, 18, 30, § 131; 18, 31, 74, § 309.

    Lewis & Short latin dictionary > sagitta

  • 4 nervus

        nervus ī, m    [cf. νεῦρον], a sinew, tendon, muscle: nervi, a quibus artūs continentur: hoc nervos confirmari putant, Cs.— A cord, string, wire (of a musical instrument): ut nervi in fidibus sonant: cantu vocum et nervorum et tibiarum personare, stringed instruments.—The leather covering of a shield, Ta.— A bow-string: adductus, O.: nervo aptare sagittas, V.— A wire, string (controlling a puppet): Duceris ut nervis alienis mobile lignum, H.— A prison: ne istaec fortitudo in nervom erumpat, bring you into durance, T.: eximere de nervo civīs, L.— The penis, H., Iu.—Fig., a sinew, nerve, vigor, force, power, strength: digna res est ubi tu nervos intendas tuos, T.: omnibus nervis mihi conitendum est, ut, etc.: opibus ac nervis ad perniciem suam uti, Cs.: nervi belli pecunia: vectigalia nervos esse rei p.: loci inhaerentes in nervis causarum, intimately connected with: nervi coniurationis, leaders, L.—Of expression, force, energy: oratio nervos oratorios habet: sectantem levia nervi Deficiunt, H.
    * * *
    sinew/muscle/nerve; hamstring; tendon (as material); stringed instrument (pl.); strength; vigor, nerve, force, power; sexual power, virility; penis (rude); string/cord; bowstring; bow; (leather) thong; fetter (for prisoner); prison

    Latin-English dictionary > nervus

  • 5 sagitta

        sagitta ae, f    [1 SAC-], an arrow, shaft, bolt: suos configebat sagittis: confixae venenatis sagittis: sagittam iacere, Tb.: nervo aptare sagittas, V.— A constellation, the Arrow.
    * * *

    Latin-English dictionary > sagitta

  • 6 Тетива

    - nervus (nervo aptare sagittas);

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Тетива

  • 7 sagitta

    [st1]1 [-] săgitta, ae, f.:    - voir hors site sagitta. a - flèche.    - sagittae Veneris, Lucr. 4, 1278: les flèches de Vénus, les flèches de l'Amour.    - Sagitta: la Flèche (constellation). --- Hyg. Astr. 2, 15; 3, 14; Cic. Arat. 382; Col. 11, 2, 21; Plin. 17, 131; 18, 309.    - nervo aptare (impellere) sagittam: décocher une flèche, lancer une flèche. b - lancette (du chirurgien).    - Veg. 1, 22, 4; 1, 25, 5; 1, 43, 3, etc. c - bout pointu d'un bourgeon ou d'une crossette, flèche (de la vigne).    - Col. 3, 10, 22; 3, 17, 2; Plin. 17, 21, 35, § 156. d - sagittaire (plante).    - c. pistana Plin. 21, 111. [st1]2 [-] Săgitta, ae, m.: Sagitta (surnom). --- Tac. H. 4, 49 ; 4, 44.
    * * *
    [st1]1 [-] săgitta, ae, f.:    - voir hors site sagitta. a - flèche.    - sagittae Veneris, Lucr. 4, 1278: les flèches de Vénus, les flèches de l'Amour.    - Sagitta: la Flèche (constellation). --- Hyg. Astr. 2, 15; 3, 14; Cic. Arat. 382; Col. 11, 2, 21; Plin. 17, 131; 18, 309.    - nervo aptare (impellere) sagittam: décocher une flèche, lancer une flèche. b - lancette (du chirurgien).    - Veg. 1, 22, 4; 1, 25, 5; 1, 43, 3, etc. c - bout pointu d'un bourgeon ou d'une crossette, flèche (de la vigne).    - Col. 3, 10, 22; 3, 17, 2; Plin. 17, 21, 35, § 156. d - sagittaire (plante).    - c. pistana Plin. 21, 111. [st1]2 [-] Săgitta, ae, m.: Sagitta (surnom). --- Tac. H. 4, 49 ; 4, 44.
    * * *
        Sagitta, sagittae. Une fleiche et un traict, Sajette, ou Sagette.
    \
        Pennigerae. Sil. Empennees.
    \
        Aptare neruo sagittas. Virgil. Encocher, Mettre en coche.
    \
        Asperare sagittas ossibus. Tacitus. Mettre un os au bout par faulte de fer.
    \
        Emittere sagittas arcu. Plin. Descocher.
    \
        In aliquem ire sagittis. Stat. L'assallir à coups de fleiches.
    \
        Sagittas Phoebi imbuit draco. Seneca. Les fleiches de Phebus ont esté ensanglantees et abbrevees du sang d'un dragon.
    \
        Neruo sagittam impellere. Ouid. Descocher.
    \
        Promere celeres sagittas. Horatius. Tirer hors de la trousse ou carquois.
    \
        Sagitta. Columel. Le plus long sarment qu'on laisse en la vigne en la taillant.
    \
        Sagitta, Herba. Plin. Une sorte d'herbe croissante és eaues, que aucuns appellent materaz.

    Dictionarium latinogallicum > sagitta

  • 8 apto

    apto, āvi, ātum, 1, v. freq. [apo], to fit, adapt, accommodate, apply, put on, adjust, etc. (cf. accommodo); absol., with dat. or less freq. with ad (in Cic. only once, as P. a.).
    I.
    Lit.
    a.
    Absol.:

    aptat cristas telaque,

    Verg. A. 11, 8:

    arma aptare,

    Liv. 5, 49, 3:

    remos,

    Curt. 9, 9, 12:

    tabulam,

    Col. 12, 56, 2:

    jubas,

    Sil. 5, 166:

    armamenta, vela,

    Quint. 10, 7, 23.—
    b.
    With dat.:

    aliquid umeris,

    Verg. A. 9, 364:

    arma corpori,

    Liv. 44, 34, 8:

    vincula collo,

    Ov. M. 10, 381:

    claves foribus,

    Mart. 9, 47:

    sagittas nervo,

    Verg. A. 10, 131:

    dexteris enses,

    Hor. Epod. 7, 2:

    tela flagello,

    Verg. A. 7, 731:

    os cucurbitulae corpori,

    Cels. 2, 11:

    anulum sibi,

    Sen. Ben. 3, 25, 1:

    digito (anulum),

    Suet. Tib. 73.—
    II.
    Trop.
    a.
    With the access. idea of fitting:

    bella citharae modis,

    Hor. C. 2, 12, 4; cf. id. Ep. 1, 3, 13.—And with ad:

    sed usum nec ad commoditatem ferendi nec ad ipsius munitionis firmamentum aptaverunt,

    Liv. 33, 5, 5:

    ad transeundum omnia aptaverant,

    Curt. 7, 8, 8:

    ad militares remus aptatur manus,

    i. e. is taken in hand by the soldiers, Sen. Agam. 425.—
    b.
    Without the access. idea of fitting, to prepare, get ready, furnish, put in order; constr. absol., with dat. or ad.
    (α).
    Absol.: aptate convivium, Pomp. ap. Non. p. 234, 30:

    idonea bello,

    Hor. S. 2, 2, 111.—
    (β).
    With dat.:

    arma pugnae,

    Liv. 22, 5; cf.:

    aptat se pugnae,

    Verg. A. 10, 588;

    and, animos aptent armis,

    id. ib. 10, 259.—
    (γ).
    With ad:

    Aptat et armiferas miles ad arma manus,

    Ov. Am. 1, 13, 14:

    ad pugnam classem,

    Liv. 22, 5: ad primum se velut aspectum orationis aptare, Quint. 10, 2, 16.—Hence,
    c.
    With abl. of that with which something is fitted, furnished, provided:

    oppidi partes testudinibus et musculis, Auct. B. Alex. 1: biremes remigio,

    Verg. A. 8, 80:

    classem velis,

    id. ib. 3, 472; so,

    pinum armamentis,

    Ov. M. 11, 456: ut quisque se aptaverat armis, had fitted himself with arms, i. e. for battle, Liv. 9, 31.—Hence, aptātus, a, um, P. a., pr., fitted for something; thus, suitable, fit, appropriate, accommodated to (syn.: aptus, accommodatus): hoc verbum est ad id aptatum, quod ante dixerat, * Cic. de Or. 3, 40, 162:

    ad popularem delectationem,

    Quint. 2, 10, 11; so Sen. Contr. 6 al.:

    omnia rei aptata,

    id. Ep. 59.

    Lewis & Short latin dictionary > apto

  • 9 aptō

        aptō āvī, ātus, āre    [aptus], to adapt, fit, apply, adjust: lacertos, V.: dexteris enses, H.: nervo sagittas, V.: habendo ensem, for wielding, V.— With abl: se armis, L.: ensem vaginā, V. — To accommodate, adapt: Nolis bella Aptari citharae modis, i. e. be celebrated in, H.: fidibus modos, H. —To make ready, prepare: arma, L.: pinum armamentis, O.: silvis trabes, in the woods, V.: fortunae te responsare (i. e. ad responsandum), H.: idonea bello, H.: ad arma aptanda pugnae, L. se pugnae, V.
    * * *
    aptare, aptavi, aptatus V TRANS
    adapt, fit, apply, adjust, accommodate; put on, fasten; prepare, furnish

    Latin-English dictionary > aptō

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»